Махыг хөлдөөж хадгалах арга нь хөлдөөгчин дотроо хийгээд хаагаад орхичих шиг энгийн ойлголт биш байдаг.

 

Худалдаж авсан бүх махаа нэг өдөр идэж барахгүй тул заавал хөлдөөж л таарна. Та хөлдөөхгүй өдөр тутамд нь бага багаар авч хэрэглэх байсан ч бүх нийтээрээ өдөрт жаахан жаахнаар нь аваад хэрэглэх ямар ч боломж бололцоогүй.

 

Тиймээс өдөр өдөрт нь шинэхэн бага мах авч хэрэглэж байгаа хүмүүс нь мах хөлдөөж хэрэглэж байгаа хүмүүсээ наадах чинь шим тэжээл нь ууршин арилсан гэж шүүмжилж болохгүй юм.

 

Шинэхэн мах 60-70 хувь ус агуулдаг. Бүх биохимийн урвал усан орчинд явагддаг гээд би бол бараг амны уншлага шиг бичдэг. Шинэхэн маханд ус агуулагдаж л байгаа тул өөрийнх нь ферментийн үйлчлэлээр биохимийн үйл явц явагдахаас гадна хангалттай устай, уураг агуулсан зүйл нь бичил биетний үржих маш найдвартай тэжээлт орчин болдог.

 

Тиймээс л хөлдөөгчиндөө хийж амжаагүй мах үмхийрч, мууддаг. Үмхий үнэртэж байна гэдэг уургийн задрал явагдаж, задралаас үүссэн хүхэрт нэгдлүүд ялгарч эхлэж байна гэсэн үг. За тэгээд өвчин үүсгэгч янз бүрийн бактериар бохирдсон бол цаашаагаа хордлого болоод л явна.

 

Ус 0 хэмд, түүнээс доошоо хөлддөг. Махны чанарыг өөрчилдөг хамгийн гол зүйл нь усны хөлдөхдөө тэлдэг шинж чанар байдаг. Жишээлбэл, 100 мл усыг хэмжиж хөлдөөхөд эзлэхүүн нь тэлж, түүнээс их болон хувирдаг.

 

Шаазан аягатай ус хөлдөөгөөд, хөлдөхдөө аягаа хагалчихдаг гэдгийг бишгүйдээ л нэг харсан байлгүй. Эсвэл хөдөө саванд сүү хөлдөөхөд гадаргуу дээрээ овойгоод хөлдчихдөг. Энэ нь сүү арвижиж байгаа хэрэг ерөөсөө биш, ус нь хатуу төлөвт шилжихдээ өөрийнх нь бүтэц өөрчлөгдөж тэлдэг.

 

Тэлэх гэдэг зүйлийг мэдэж авлаа, тэгвэл энэ тэлэлт махны хадгалалтад ямар хамаатай вэ. Мах гэдэг бол амьтны биеийн нэг хэсэг. Нэгэн цагт амьд байсан юм болохоор эцэг, эх эсээс тогтон, тэр эс нь хуваагдан олширч тухайн амьтан бий болсон байж таараа. Тэр эс болгон дотроо эсийн шингэн буюу ус агуулдаг.

 

Харин тухайн олон эсээс тогтсон махыг хөлдөөхөд дээрх аягаа хагалчихдаг шиг эсийн шингэн нь тэлээд эсийнхээ ханыг задлаад, талсжаад хөлдчихдөг. Харин үүнийг гэсгээхэд ухаа ягаан өнгийн шингэн махнаас ялгарч урсаад байдаг. Энэ бол махны эд эс бүрт агуулагдаж байсан ус.

 

Хэдий чинээ их шүүс махнаасаа ялгаруулж арчина, төдий чинээ шимгүй хатуу, аргуу махны "оронцог" иднэ гэсэн үг. Тийм учраас махыг нэг л удаа хөлдөө.

 

 

- Бичил биетний өсөлт, үржлийг дарангуйлах

 

- Мөөгөнцөр болон спорт бактериудын үржлийг дарангуйлах

 

- Махны рН-г хэвийн хэмжээнд барих

 

- Усны алдагдлыг багасгах

 

- Өөрийн ферментийн хувирлыг зогсоох

 

- Уургийн задралыг зогсоох

 

- Липид буюу тосны исэлдэлтийг зогсоох

 

- Усны идэвхийг хянах гэх мэт олон шалтгаантай. Ийм олон шалтгааны улмаас хөлдөөдөг байх нь.

 

Тэгвэл хөлдөөгчний "түлэгдэлт" гэж үнэхээр байдаг уу. Уул нь түлэгдэлт гэж толгой эргэж байхаар хөлдөөх зүйлээ битүү уут саванд хийхгүй хөлдөөвөл доторх ус нь ууршаад, хөлдөөгчөөр дүүрэн цан хүүрэг болгодог юм аа гээд ойлгочих хэрэгтэй. Байсхийгээд л хөлдөөгчнийхөө цанг арилгана гээд л дотроо махтай хөлдөөгчөө унтраагаад байдаг бол та их буруу хадгалдаг гэсэн үг.

 

Хөлдөөх махаа олон дахин гэсгээхгүй, зөвхөн нэг удаа л гэсгээхийн тулд нэг бүрчлэн жижиглэ. Үүнийгээ сайн уут саванд битүүмжилж хийхгүй бол хатуугаас хий төлөвт шилжих буюу физикийн хэлээр сублимацийн процесс явагдаж махны ус ууршина, хөргөгчинд цан хүүрэг тогтож, цасан шуурга шуурна.

 

Шимт бодисууд болох уураг, тос нь устай нь хамт ууршаад, дэгдээд алга болчихдоггүй шинж чанартай тул хөлдөөхөд шим тэжээл буурна гэдэг ёстой ор үндэсгүй зүйл шүү. 

 

Харин исэлдэж муудаад хуучирвал их л муу болж хувирна даа.

 

Идэш хийх цаг ч дөхлөө. Дээрх бичсэн болгоныг ойлгож аваад махаа хадгалбал алзахгүй дээ.