Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүхийн Бүгд Найрамдах Тажикистан Улсад хийж буй төрийн айлчлал үргэлжилж байна. Хоёр улсын Ерөнхийлөгч албан ёсны хэлэлцээний үр дүнгийн талаар хэвлэл мэдээллийн байгууллагуудын төлөөлөлд мэдээлэл өглөө.

Төрийн тэргүүн нарын хэлсэн үгнээс хүргэж байна.  

МОНГОЛ УЛСЫН ЕРӨНХИЙЛӨГЧ УХНААГИЙН ХҮРЭЛСҮХ:

Эрхэм хүндэт Ерөнхийлөгч өө,

Энд хүрэлцэн ирсэн эрхэм хүндэт хэвлэлийн төлөөлөгчид өө,

Та бүхэнд энэ өдрийн мэндийг өргөн дэвшүүлье.

Ази, Европыг холбосон Торгоны замын зангилаа үзэсгэлэнт сайхан эх орондоо халуун дотноор хүлээн авч байгаа Эрхэм хүндэт Ерөнхийлөгч Эмомали Рахмон Танд болон Тажикистан Улсын төр, засаг, найрсаг ард түмэнд чин сэтгэлийн талархал илэрхийлье.

Эрхэм хүндэт Ерөнхийлөгч Таны 2009 онд Монгол Улсад хийсэн төрийн анхны  айлчлал хоёр орны найрсаг харилцааны түүхэнд шинэ эхлэлийг тавьж, харилцан итгэлцэл, хамтын ажиллагааг гүнзгийрүүлэн хөгжүүлэхэд үнэтэй хувь нэмэр оруулсан билээ.

Мөнх цаст Памирын нурууны түүх, соёлыг өвлөн ирсэн Тажикистаны ард түмэн болон уудам тал нутгийн Монголын ард түмэн эрт дээр үеэс худалдаа, соёлын харилцааг хөгжүүлж ирсэн арвин баялаг түүхтэй билээ.

Хоёр орны энэ түүхэн хэлхээ холбоог бид өнөөг хүртэл эрхэмлэн дээдэлж, бие биедээ ахан дүүсийн элгэмсэг сэтгэлээр хандаж ирсэн нь манай хоёр орны найрамдал, нөхөрлөлийн үнэт өв болон үргэлжилж байна.

Сүрлэг уулс, цэнгэг уст гол мөрөн, байгалийн онцгой тогтоц, соёлын баялаг өвийг шингээсэн Тажикистан Улсад Монгол Улсын Ерөнхийлөгч анх удаа төрийн айлчлал хийж, эрхэм хүндэт Ерөнхийлөгч таны удирдлага дор өдрөөс өдөрт өргөжин хөгжиж буй Тажикистан Улсын хөгжил цэцэглэлт, ард түмний найрсаг, зочломтгой зан чанар, түүх, соёлтой танилцаж байгаадаа баяртай байна.

Эрхэм хүндэт Ерөнхийлөгч Тантай хийсэн албан ёсны яриа хэлэлцээ халуун дотно, ажил хэрэгч уур амьсгалд амжилттай болж өнгөрлөө.

Бид өнгөрсөн 30 гаруй жилийн ололт амжилтаа дүгнэн хэлэлцэж, ирэх он жилүүдэд харилцаа, хамтын ажиллагааг шинэ агуулгаар баяжуулан, бүхий л салбарт өргөжүүлэн хөгжүүлэх талаар үр бүтээлтэй санал солилцож, хамтын ажиллагааны хэтийн төлөв, замын зураглал, тэргүүлэх чиглэлүүдээ тодорхойллоо.

Яриа хэлэлцээний дүнгээр хоёр улсын төрийн тэргүүн “Найрсаг харилцаа, хамтын ажиллагааг өргөжүүлэн хөгжүүлэх тухай Монгол Улс, Тажикистан Улсын хамтарсан мэдэгдэл” гаргалаа.

Мөн харилцаа, хамтын ажиллагааны эрх зүйн үндсийг бэхжүүлж, эрчим хүч, хөдөө аж ахуй, аж үйлдвэр, цахим хөгжил, соёл, боловсрол, аялал жуулчлал зэрэг салбарын хамтын ажиллагааг эрчимжүүлэн хөгжүүлэхээр тохиролцож, хоёр улсын харилцаа, хамтын ажиллагааг өргөжүүлэн хөгжүүлэхэд чиглэсэн байгууллага хоорондын 11 баримт бичигт гарын үсэг зурлаа.

Бид Монгол Улсын “Алсын хараа-2050”, “Шинэ сэргэлтийн бодлого” болон Тажикистан Улсын “Үндэсний хөгжлийн стратеги 2030” хоорондын уялдаа холбоог хангах, хоёр улсын харилцаа, хамтын ажиллагааны үндэс суурийг бэхжүүлэх, хамтын ажиллагааны шинэ боломжуудын талаар ярилцлаа.

Мөн манай хоёр улсын эдийн засгийн хамтын ажиллагааг өргөжүүлэн хөгжүүлэхэд тээвэр, логистикийн салбарын хамтын ажиллагаа нэн чухал гэдэгтэй санал нэгдэж, бүс нутгийн худалдаа, эдийн засгийн уялдааг нэмэгдүүлэх боломжийг судлан хоёр орныг холбосон дөт авто замын чиглэлийг нээж, шууд нислэгтэй болох, тээврийн шинэ коридор байгуулах зэргийг хэлэлцлээ.

Түүнчлэн Тажикистан Улсыг “Азийн авто замын сүлжээгээр олон улсын автотээвэр гүйцэтгэх тухай” хэлэлцээрт нэгдэн ороход Монгол Улс бүх талаар дэмжиж ажиллахад бэлэн буйг тэмдэглэхэд таатай байна.

Хоёр улсын хөдөө аж ахуй, мал аж ахуйн салбарын хамтын ажиллагааг эхлүүлж, Тажикистан Улсад үржлийн мал нийлүүлэх, малын гаралтай түүхий эд, бүтээгдэхүүний солилцоог нэмэгдүүлэх, Монгол Улсаас халал мах нийлүүлэх боломжийг судлахаар тохиролцлоо.

Энэхүү хамтын ажиллагааг улам бүр гүнзгийрүүлэх хүрээнд хоёр улсын мал эмнэлэг, мал аж ахуйн байгууллагууд хоорондын харилцааг идэвхжүүлж, холбогдох дүрэм журам, эрүүл ахуйн шаардлагад нийцүүлэн эрх зүйн орчныг бүрдүүлэх чиглэлээр хамтран ажиллахаар санал нэгдлээ.

Монгол Улсын “Цагаан алт” хөтөлбөрийг Тажикистаны хөвөн, нэхмэлийн салбарын хөгжлийн бодлоготой уялдуулан ноос, ноолуур, хөвөн зэрэг байгалийн гаралтай түүхий эдэд суурилсан, нэмүү өртөг шингэсэн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх хамтарсан төсөл, хөтөлбөр хэрэгжүүлэх асуудлыг хэлэлцлээ.

Энэхүү айлчлалын хүрээнд Монгол, Тажикистаны анхны Бизнес форумыг Душанбе хотноо амжилттай зохион байгуулж, Бизнесийн зөвлөл байгуулахаар тохирсон нь хувийн хэвшил, баялаг бүтээгч нарын хамтын ажиллагааг шинэ шатанд гаргах, худалдаа, хөрөнгө оруулалтын харилцан ашигтай хамтын ажиллагааг өргөжүүлэн хөгжүүлж, экспортыг төрөлжүүлэх замаар худалдааны эргэлтийг нэмэгдүүлэх өргөн боломжийг бүрдүүлж буй чухал үйл явдал боллоо.

Энэ удаагийн айлчлалаар Эрчим хүчний яам хооронд байгуулсан Санамж бичиг нь Тажикистан Улсын усан цахилгаан станцын арвин туршлагыг Монгол Улсад нэвтрүүлэх, улмаар ногоон шилжилтийг дэмжих, Тогтвортой хөгжлийн зорилтуудыг биелүүлэхэд чиглэсэн урт хугацааны түншлэлийг хөгжүүлэхэд чухал ач холбогдолтой үйл явдал болж байна.

Бүс нутгийн сэргээгдэх эрчим хүчний салбарт тэргүүлэгч орны байр сууриа бататгаж буй Тажикистан Улсын бодлого, туршлагыг манай улс өндөр үнэлэн, тус салбар дахь цаашдын хамтын ажиллагаанд онцгой ач холбогдол өгч байна.

Хоёр улсын аялал жуулчлал, соёл, хүмүүнлэгийн салбарын хамтын ажиллагааг өргөжүүлэхийн чухлыг онцолж, аялал жуулчлалыг хөгжүүлэх, үндэсний брэндийг уялдуулан хамтарсан төсөл, хөтөлбөр хэрэгжүүлэх, мөн боловсрол, соёл, спортын салбарт хамтын ажиллагааг гүнзгийрүүлж, ирээдүй хойч үеийн харилцааг бэхжүүлэхийн төлөө хамтран ажиллахын чухлыг санал нэгтэй тэмдэглэлээ.

Айлчлалын хүрээнд цахим хөгжил, мэдээллийн технологийн салбарт хамтран ажиллах тухай Харилцан ойлголцлын Санамж бичигт гарын үсэг зурсан нь хамтын ажиллагааны шинэ чиглэлийг нээж, ирээдүйн хөгжлийн замыг тодорхойлох чухал алхам боллоо гэж үзэж байна.

“Чингис хаан” үндэсний музей болон Тажикистан Улсын Үндэсний музей соёлын өвийг судлан хамгаалах, түгээн дэлгэрүүлэх хамтын ажиллагааны үндсийг тавьсанд  сэтгэл хангалуун байна.

Айлчлалын хүрээнд “Монгол-Тажикистаны соёлын хамтарсан тоглолт”-ыг хоёр улсын төрийн тэргүүний ивээл дор амжилттай зохион байгуулж, Үндэсний урлагийн их театр анх удаа Душанбе хотноо уран бүтээлээ толилуулж, тал нутгийн аялгуугаар анд нөхдийнхөө сонорыг мялаан, сэтгэл хөдлөм сайхан дурсамжийг хамтдаа бүтээж байгаад сэтгэл өндөр байна.

Манай хоёр улс НҮБ болон олон улсын бусад байгууллагын хүрээнд харилцан бие биеэ дэмжин, идэвхтэй хамтран ажиллаж ирсэн бөгөөд бүс нутаг, олон улсын тавцан дахь хамтын ажиллагаагаа улам бүр гүнзгийрүүлэн хөгжүүлэхийн төлөө байгаагаа харилцан нотоллоо.

Эрхэм хүндэт Ерөнхийлөгч Та бид уур амьсгалын өөрчлөлт, цөлжилттэй тэмцэх, ногоон хөгжлийг дэмжихэд онцгой анхаарал хандуулдгийн хувьд Монгол Улсын “Тэрбум мод” үндэсний хөдөлгөөн, Тажикистан Улсын “Хоёр тэрбум суулгац” хөтөлбөрийг уялдуулан нөхөн сэргээлт, ойжуулалтын хамтарсан төсөл, хөтөлбөр хэрэгжүүлэх чиглэлээр үр дүнтэй, бүтээлч яриа хэлэлцээ өрнүүлсэн нь дэлхийн тогтвортой хөгжлийн зорилтод бодит хувь нэмэр оруулна гэдэгт итгэлтэй байна.

Тажикистан Улс нь Монгол Улсын санаачилсан “Далайд гарцгүй хөгжиж буй орнуудын олон улсын судалгааны төв”-ийн гишүүнээр нэгдсэн анхны улс орнуудын нэг бөгөөд энэхүү чухал санаачилгыг тууштай дэмжиж ирсэнд гүн талархал илэрхийлье.

Эрхэм хүндэт Ерөнхийлөгч өө,

Бидний яриа хэлэлцээ, харилцан тохиролцсон ажлууд хоёр орны хөгжил цэцэглэлт, ард түмний сайн сайхны төлөө биеллээ олж, хоёр улсын харилцаа, хамтын ажиллагаа улам бүр өргөжин хөгжинө гэдэгт итгэл дүүрэн байна.

Хоёр орны харилцаа, хамтын ажиллагааг өргөжүүлэн хөгжүүлэхэд эрхэм хүндэт Ерөнхийлөгч таны оруулж буй хувь нэмэр, гавьяа зүтгэлийг Монгол Улс талархан хүлээж авч, өндрөөр үнэлж байгааг хэлэхийг хүсэж байна.

Эрхэм хүндэт Ерөнхийлөгч таныг ирэх онд  Монгол Улсад төрийн айлчлал хийхийг урьж байгаагаа дахин нотолж байна.

Тажикистаны ард түмэн Та бүхэнд Монголын ард түмний нэрийн өмнөөс эрүүл энх, сайн сайхныг хүсэн ерөөе.

Манай хоёр улсын ард түмний найрамдал, нөхөрлөл үеийн үед батжин бэхжиж, харилцаа, хамтын ажиллагаа улам бүр цэцэглэн хөгжих болтугай.

Анхаарал хандуулсанд баярлалаа.

БҮГД НАЙРАМДАХ ТАЖИКИСТАН УЛСЫН ЕРӨНХИЙЛӨГЧ ЭМОМАЛИ РАХМОН:

Эрхэм хүндэт Ерөнхийлөгч өө,

Хатагтай ноёд оо,

Юуны өмнө Эрхэм хүндэт Ерөнхийлөгч, ноён Ухнаагийн Хүрэлсүх болон найрсаг Монголын өндөр, дээд хэмжээний төлөөлөгчдийг Тажикистанд тавтай морилохыг хүсэж байна.

Манай хоёр улс пипломат харилцаа тогтоосноос хойш харилцаагаа хөгжүүлэх арга замыг байнга эрэлхийлж ирсэн билээ.

Бид төрийн энэ айлчлалыг цаашдын хамтын ажиллагааны бодит үргэлжлэл гэдгийг тэмдэглэж байна. Тажикистан, Монголын яриа хэлэлцээ нь найрсаг, харилцан ашигтай хамтын ажиллагааг шинэ түвшинд гаргах үндэс суурь болж байна.

Хоёр улсын харилцаа холбоо, яриа хэлэлцээ бүх шатанд ажил хэрэг болж байна. Бид энэ харилцаагаа өргөжүүлэн хөгжүүлж, бодит үр дүн гаргах болно.

Бид өнөөдөр хоёр улсын харилцаа, хамтын ажиллагааны өнөөгийн байдлыг дүгнэж, хэтийн төлөвөө тодорхойлж, олон улсын болон бүс нутгийн хамтын ажиллагааны талаар хэлэлцлээ.

Харилцаа, хамтын ажиллагааг бодит үр дүнд хүргэх, эрх зүйн орчныг улам бэхжүүлэхэд чиглэсэн баримт бичгүүдэд гарын үсэг зурлаа.

Ганцаарчилсан уулзалт болон албан ёсны хэлэлцээний үеэр харилцааг өндөр түвшинд бэхжүүлэх нь чухал ач холбогдолтой гэдгийг онцоллоо.

Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн энэ айлчлал харилцаа, хамтын ажиллагааг урагшлуулахад жинтэй хувь нэмэр оруулна гэдэгт итгэлтэй байна.

Харилцаа, хамтын ажиллагааг хөгжүүлэх шинэ боломжууд нээгдлээ. Худалдаа, эдийн засгийн тогтвортой өсөлтийг хадгалах, ярилцсан зүйлсийг бодит ажил хэрэг болгох нь зүйтэй гэж үзэж байна.

Худалдаа, эдийн засаг, боловсрол, соёл, хүмүүнлэг, бусад салбарын хамтын ажиллагаагаа эрчимжүүлэх нь хамгийн зөв гэж үзэж байна. Засгийн газар хоорондын комисс, Парламент хоорондын хамтын ажиллагааг өргөжүүлэн хөгжүүлэх нь чухал байна.

Яриа хэлэлцээний үеэр худалдаа, эдийн засгийн хамтын ажиллагааг чухалчилж ярилцлаа. Засгийн газар хоорондын комиссын ажлыг эрчимжүүлэх шаардлагатай гэдэгт санал нэгдлээ.

Худалдаа, эдийн засгийн хамтын ажиллагааны хүрээнд хамтарсан төсөл, хөтөлбөр хэрэгжүүлж, үр дүнд хүрэх нь чухал ач холбогдолтойг онцлон тэмдэглэлээ.

Мөн бид нөөц боломжоо ашиглан, эдийн засгийн өрсөлдөх чадварыг нэмэгдүүлэх чиглэлээр ажиллахаар тохиролцлоо. Бид хөрөнгө оруулалтын чиглэлээр хамтран ажиллах боломж байгааг харилцан нотоллоо. Төсөл, хөтөлбөр боловсруулж, ойрын хугацаанд хэрэгжүүлэхээр боллоо.

Манай улс байгалийн нөөц баялгийг ашиглах суурь судалгааны ажил хийх санал дэвшүүлж, энэ чиглэлээр хамтрахаар тохирлоо.

Боловсруулах үйлдвэр, хүнс, хөнгөн үйлдвэр, хөдөө аж ахуй, мал аж ахуйн салбарт хамтран ажиллах боломж байна. Бизнесийн таатай орчин бүрдүүлэх зорилгоор аливаа шинэ санал, санаачилгыг дэмжихээр боллоо.

Төрийн айлчлалын хүрээнд хоёр улсын анхны бизнес форум зохиож байгаад баяртай байна. Ийм арга хэмжээг тогтмол зохиох нь бизнес эрхлэгчдийг харилцаа холбоо тогтооход чухал үүрэг гүйцэтгэнэ гэж үзэж байна.

Өнөөдрийн яриа хэлэлцээний үеэр аялал жуулчлал, соёл, хүмүүнлэгийн салбарын харилцааг өргөжүүлэн хөгжүүлэхээ нотоллоо.

Соёлыг өвийг хамгаалах ажлыг эрчимжүүлэх, боловсрол, шинжлэх ухаан, залуучууд, спортын чиглэлээр санал солилцож, холбогдох баримт бичигт гарын үсэг зурлаа.

Эрхэм хүндэт Ерөнхийлөгч Таны манай улсад хийж буй төрийн айлчлалын хүрээнд Монголын соёлын өдрүүдийг нийслэл хотод маань зохион байгуулж байгаад талархаж байна.

Бид мөн олон улс, бүс нутгийн аюулгүй, тогтвортой байдлын талаар ярилцлаа. Уур амьсгалын өөрчлөлт, байгаль орчинд үзүүлэх сөрөг нөлөөллийг бууруулах чиглэлээр хамтын хүчин чармайлт гарган, хувь нэмрээ оруулахаар тохиролцлоо.

Бид олон улс, бүс нутгийн түвшинд бие биеэ харилцан дэмжиж ирсэн. НҮБ, түүний төрөлжсөн байгууллагууд, олон улсын хамтын ажиллагааны бусад байгууллагын хүрээнд уламжлалт найрсаг харилцаа, хамтын ажиллагаагаа  үргэлжлүүлэхээ харилцан нотоллоо.

Энэ удаагийн айлчлал хамтын ажиллагаанд эерэг нөлөө үзүүлж, бодит үр дүн авчирна гэдэгт итгэлтэй байна.

Харилцан итгэлцсэн харилцаагаа улам өргөжүүлэн хөгжүүлэх болно.    

Эрхэм хүндэт Ерөнхийлөгч Та намайг Монгол Улсад төрийн айлчлал хийхийг урьсанд талархал илэрхийлье. Би Монгол Улсад айлчлах болно.

Би 2009 онд хоёр өдрийн айлчлал хийж байсан. Өргөн уудам газар нутагтай Монгол орон миний айлчлах сонирхлыг их төрүүлж байна.

Бид Монгол Улстай харилцаа, хамтын ажиллагаагаа бүх салбарт өргөжүүлэн хөгжүүлэх онцгой хүсэл эрмэлзэлтэй байна.

Хоёр улсын Засгийн газар хоорондын комисс нь хамтын ажиллагааны Замын зураглалыг гаргах ёстой гэж үзэж байна. Таны гаргасан бүх саналыг бид дэмжиж байна.

Манай нарлаг сайхан оронд тавтай морилно уу. Манай ард түмэн та бүхнийг айлчлахаар хүрэлцэн ирсэнд туйлын их баяртай байгааг уламжилъя.

Бурхны ивээлээр харилцаа, хамтын ажиллагаа маань бодит үр дүн авчраасай гэж хүсэж байна.

Та бүхэнд эрүүл энх, сайн сайхан бүхнийг хүсье.

Анхаарал хандуулсанд баярлалаа.