УИХ-ын гишүүн Я.Содбаатар, Н.Амарзаяа нарын өргөн мэдүүлсэн Монгол Улсын Их Хурлын чуулганы хуралдааны дэгийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийн хэлэлцэх эсэхийг хэлэлцэв. Төсөл санаачлагчийн илтгэлийг УИХ-ын гишүүн Н.Амарзаяа, төслийн анхны хэлэлцүүлгийн хийсэн талаарх Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны санал, дүгнэлтийг УИХ-ын гишүүн С.Бямбацогт танилцууллаа.

    Монгол Улсын Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах журмын тухай хуулийн Хоёрдугаар бүлгээр Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төслийг хэлэлцэх нийтлэг журмыг, Гуравдугаар бүлгээр ард нийтийн санал асуулгаар Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах үндэслэл, журмыг зохицуулсан боловч дэгийн нарийвчилсан харилцааг зохицуулаагүй орхисон нь Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төслийг хэлэлцэх явцад процедурын хувьд хууль зүйн хийдэл үүсгэхээр байна хэмээн үзсэн байна. Иймд хуулийн төсөлд Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төслийг хэлэлцэх байнгын хорооны ирцийн босгыг тухайн Байнгын хороонд харьяалагддаг нийт гишүүний дөрөвний гурваас доошгүй байхаар, Байнгын хороо болон нэгдсэн хуралдаанд гишүүний асуулт асуух хугацааг 8 минут, нэмэлт асуултын хугацааг 2 минут, мөн гишүүний асуултад хариулах хугацааг 8 минут, нэмэлт хариулт тайлбарын хугацааг 2 минут, гишүүн үг хэлэх хугацааг 10 минут, Байнгын хороо, нам, эвслийн бүлэг санал, дүгнэлтээ танилцуулах хугацаа 20 минутаас илүүгүй байхаар, ард нийтийн санал асуулгаар Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах асуудлыг хэлэлцэн шийдвэрлэх журам, санал асуулгын дүнг УИХ-д танилцуулах журам зэрэг зохицуулалтуудыг нэмж тусгажээ. Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны хуралдаанд оролцсон гишүүдийн олонх төслийг хэлэлцэхийг дэмжсэн байна.

    Төсөл санаачлагчийн илтгэл, Байнгын хорооны санал, дүгнэлттэй холбогдуулан гишүүд асуулт асууж, үг хэлэх шаардлагагүй хэмээн үзсэн тул санал хураалт явууллаа. Хуралдаанд оролцсон гишүүдийн олонх буюу 54.8 хувь төслүүдийг хэлэлцэхийг дэмжсэн тул анхны хэлэлцүүлэгт бэлтгүүлэхээр Төрийн байгуулалтын байнгын хороонд шилжүүлэв.

    Дараа нь УИХ-ын гишүүн Х.Нямбаатар нарын 5 гишүүний өргөн мэдүүлсэн Монгол Улсын Их Хурлын чуулганы хуралдааны дэгийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн хуулийн төслүүдийн хэлэлцэх эсэхийг шийдвэрлэсэн. Төсөл санаачлагчийн илтгэлийг УИХ-ын гишүүн Х.Нямбаатар, Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны санал, дүгнэлтийг УИХ-ын гишүүн Н.Цэрэнбат танилцууллаа.  

    Хуулийн төсөлд УИХ-аас хууль тогтоомжийн төслийг хэлэлцэх зохицуулалтуудыг илүү тодорхой болгох, хуралдааны дэгд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах төслийг зөвхөн УИХ-ын гишүүн санаачлах эрхтэй байх, УИХ анхдугаар хуралдаанаа өөрөө зохион байгуулах, шинээр сонгогдсон УИХ-ын гишүүн тангараг өргөөгүй тохиолдолд түүнийг УИХ-ын бүрэн эрхээсээ татгалзсанд тооцох, хууль санаачлагчаас өргөн мэдүүлсэн хууль, УИХ-ын бусад шийдвэрийн төслийг хэлэлцэх эсэх асуудлыг зөвхөн нэгдсэн хуралдаанаар шийдвэрлэж байх, УИХ-ын гишүүн нэгдсэн хуралдаан дээр асуулт асуух, үг хэлэх бол энэ тухайгаа урьдчилан мэдэгдэж дараалалд орох, хэлэх үг нь үнэн, бодитой, судалгааны үндэслэлтэй мэдээлэлд тулгуурласан байх бөгөөд үг хэлэхдээ индэрээс хэлэх, Байнгын хороо хууль, УИХ-ын бусад шийдвэрийн төслийг зүйл, хэсэг, заалт бүрээр хэлэлцэж баталдаг байх, төслийг хэлэлцэх явцад тухайн төсөл, түүний зүйл, заалтаар эрх зүйн дүн шинжилгээ хийлгэхээр шийдвэрлэсэн тохиолдолд УИХ-ын Тамгын газар дүгнэлт гаргах, мөн хуралдааны дэгд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах талаар дүгнэлт гаргах, дэгийн заалтаар тайлбар хийх, дэг зөрчигдсөн асуудлаар хуралдаан даргалагчид зөвлөх, тухайн асуудлыг хэлэлцэх дэгийг хуулиар зохицуулаагүй бол уг асуудлыг хэлэлцэх дэгийг тогтоох санал, дүгнэлт гаргах зэрэг чиг үүргийг хэрэгжүүлэх Дотоод асуудлын Байнгын хороотой холбогдсон зохицуулалтыг тусгах, Хүний эрх, иргэний боловсролын байнгын хорооны бүрэлдэхүүн түүний эрхпэх асуудлын хүрээнд хүний эрх, эрх чөлөөний баталгаа, иргэний эрх зүйн боловсрол, улс төр, нийгэм, эдийн засаг, соёл, сонгогчдын боловсрол зэрэг зохицуулалтуудыг нэмж тусгажээ. Энэхүү төслүүдийг хэлэлцэхийг Төрийн байгуулалтын байнгын хороогоор хэлэлцэхэд хуралдаанд оролцсон гишүүдийн олонх дэмжээгүй байна.

    Төсөл санаачлагчийн илтгэл болон Байнгын хорооны санал, дүгнэлттэй холбогдуулан УИХ-ын гишүүн Л.Мөнхбаатар, Б.Бат-Эрдэнэ нар асуулт асууж, хариулт авсан. Дараа нь санал хураалт явуулахад төслүүдийг хэлэлцэх шаардлагагүй хэмээн үзсэн Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны саналыг чуулганы нэгдсэн хуралдаанд оролцсон гишүүдийн олонх буюу 39 гишүүний 30 нь дэмжээгүй юм. Иймд төслүүдийг анхны хэлэлцүүлэгт бэлтгүүлэхээр Төрийн байгуулалтын байнгын хороонд шилжүүллээ.